ขึ้นชื่อว่า ยา ใช้สำหรับรักษาโรคและบรรเทาอาการเจ็บป่วย ยามีทั้งให้คุณและให้โทษ การใช้ยาควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร ศึกษาเอกสารกำกับยา วิธีใช้ ข้อห้าม และผลข้างเคียง มียาหลายชนิดก่อให้เกิดผลข้างเคียง เช่น สูญเสียการได้ยิน หูอื้อ หรือเสียงดังในหู และปัญหาการทรงตัว เช่น อาการวิงเวียนศีรษะ ในทางการแพทย์ เรียกว่า ความเป็นพิษต่อหู (Ototoxic) หรือ การสูญเสียการได้ยินที่เกิดจากยา

       American Speech Language Hearing Association (ASHA) ได้ให้ข้อมูลยาที่เกี่ยวข้องกับการสูญเสียการได้ยินและความผิดปกติของการทรงตัว มากกว่า 200 ชนิด ตามใบสั่งแพทย์และจำหน่ายตามร้านขายยา รวมถึงยาที่ใช้รักษาโรคติดเชื้อร้ายแรงอย่างมะเร็ง และโรคหัวใจ

ยาที่มีความเป็นพิษต่อหู แบบถาวร

• ยาปฏิชีวนะ กลุ่มอะมิโนไกลโคไซด์บางชนิด เช่น เจนตามัยซิน โทบรามัยซิน อะมิกาซิน สเตรปโตมัยซิน นีโอมัยซิน กลุ่มยาใช้สำหรับรักษาการติดเชื้อแบคทีเรียอย่างรุนแรงที่ดวงตา หู ผิวหนัง หรือทางเดินปัสสาวะ เป็นต้น

พบได้ทั่วไปใน ยาหยอดหู ยาหยอดตา ยาอมแก้เจ็บคอ ยารักษาโรควัณโรค เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ฯลฯ

ยาปฏิชีวนะเหล่านี้ แพทย์จะไม่สั่งจ่ายให้เป็นเวลานานกว่า 10 วัน และจะไม่สั่งจ่ายให้กับผู้ที่มีแก้วหูทะลุ เนื่องจากมีความเสี่ยงต่อการสูญเสียการได้ยินจากประสาทสัมผัสอย่างถาวร

• ยาเคมีบำบัดมะเร็ง เช่น ซิสพลาติน และคาร์โบพลาติน ผลข้างเคียงจากการสูญเสียการได้ยินของยานี้ ได้แก่ หูอื้อ อาการเวียนศีรษะ และการสูญเสียการได้ยินชั่วคราวและถาวร ผู้ป่วยมากกว่าครึ่งหนึ่งที่รับประทานยานี้มีอาการเป็นพิษต่อหู

ยาที่มีความเป็นพิษต่อหู แบบชั่วคราว

• ยาแก้ปวดซาลิไซเลต เช่น แอสไพริน ยารักษาอาการปวด และรักษาสภาวะของหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โรคหลอดเลือดหัวใจ ผลข้างเคียงที่พบบ่อย ได้แก่ ได้ยินเสียงดังในหู รู้สึกสับสน ประสาทหลอน หายใจถี่ หายใจเร็ว ชัก บวม สูญเสียการได้ยินโดยทั่วไปแล้วหลังจากใช้ยาในปริมาณมากเป็นเวลานานเท่านั้น

• ยากลุ่มควินิน ควินีดีน คลอโรควิน และไฮดรอกซีคลอโรควิน เช่น รักษาโรคมาลาเรีย โรคแพ้ภูมิตัวเอง (SLE) หรือลูปัส ผลข้างเคียง ได้แก่ ทำให้เกิดอาการหูอื้อ การได้ยินลดลง หน้าแดง เหงื่อออก ระดับกลูโคส/น้ำตาลในเลือดต่ำ ความดันโลหิตต่ำ หัวใจเต้นผิดปกติ ภาวะซีดเพราะเม็ดเลือดแดงแตก ปัสสาวะสีเข้ม/ปัสสาวะเป็นเลือดเนื่องจากเม็ดเลือดแดงแตก

• ยาขับปัสสาวะบางชนิด ได้แก่ ฟูโรซีไมด์ (Lasix) กรดอีทาไครนิก และบูมีทาไนด์ ใช้รักษาโรคหัวใจ โรคตับ โรคไตบางชนิด โรคความดันโลหิตสูง (BP หรือยาลดความดันโลหิต)

ข้อควรระวัง โอกาสที่จะเกิดความเสียหายต่อหูเพิ่มขึ้น

• ผลกระทบมีแนวโน้มที่จะรุนแรงมากขึ้นเมื่อให้ยาทางหลอดเลือดดำ
• การใช้ยาที่มีความเป็นพิษต่อหู มากกว่า 1 ชนิด
• ครอบครัวมีประวัติไวต่อยาเหล่านี้
• การสัมผัสเสียงดัง ขณะรับประทานยาที่เป็นพิษต่อหู

อย่าเพิกเฉย ต่อการสูญเสียการได้ยินอย่างกะทันหัน

       ระหว่างการใช้ยา หากประสบปัญหาการได้ยินหรือการทรงตัวอย่างกะทันหัน ให้ติดต่อแพทย์ผู้ดูแลทันที อย่าหยุดรับประทานยาโดยไม่ปรึกษาแพทย์ และอย่าเพิกเฉยต่ออาการสูญเสียการได้ยินอย่างกะทันหัน ซึ่งควรได้รับการรักษาโดยเร็วที่สุด