ภาวะสมองเสื่อม คืออะไร
มีความเกี่ยวข้องกับ การได้ยินในผู้สูงอายุ อย่างไร
เป็นที่ทราบกันดีว่า การสูญเสียการได้ยินสามารถเพิ่มความเสี่ยงการเกิดภาวะสมองเสื่อม หรือทำให้อาการของภาวะสมองเสื่อมแย่ลง การสูญเสียการได้ยินเป็นปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ และสามารถส่งผลกระทบต่อสุขภาพสมอง
ผู้สูงอายุที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไป ควรตระหนักถึงพฤติกรรมที่อาจเป็นปัจจัยเสี่ยง นำไปสู่ภาวะสมองเสื่อมได้ เช่น
• โรคประจำตัวเรื้อรัง เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง
• พฤติกรรมซ้ำซากจำเจ เช่น การไปสถานที่เดิมๆ หรือทำกิจกรรมแบบเดิมๆ
• พฤติกรรมเนือยนิ่ง เช่น นั่งอยู่เฉยๆ นั่งๆ นอนๆ ดูทีวี
• ภาวะซึมเศร้าเรื้อรังที่ไม่ได้รับการรักษา
• การแยกตัวจากสังคม หรือชอบอยู่คนเดียว
ภาวะสมองเสื่อม (Dementia)
ภาวะสมองเสื่อม (Dementia) คือ ภาวะการเสื่อมสมรรถภาพการทำงานของสมอง ส่งผลให้เกิดความบกพร่องในด้านต่างๆ และเมื่อสมองด้านใดด้านหนึ่งบกพร่อง ย่อมส่งผลกระทบต่อความสามารถในการประกอบกิจวัตรประจำวัน และการเข้าสังคมในผู้สูงอายุได้ เช่น
• ด้านความจำ : ระยะแรก มักสูญเสียความทรงจำระยะสั้น เช่น ลืมกุญแจ ลืมปิดเตาแก๊ส ลืมกินยา จำชื่อหรือจำหน้าคนคุ้นเคยไม่ได้
• ด้านการตัดสินใจ การวางแผน : มีปัญหาด้านการเรียนรู้สิ่งใหม่ มีปัญหาการใช้เครื่องมือต่างๆ ที่ใช้เป็นประจำ การเปิด-ปิดเตาแก๊ส อาหารรสชาติเพี้ยนไป ลืมวิธีการเปลี่ยนช่องทีวี
• ด้านการใช้ภาษา : มีปัญหาด้านการใช้คำพูดให้ถูกต้อง อาจหยุดพูดกลางคันและไม่รู้ว่าจะต้องพูดอะไรต่อ รวมถึงอาจพูดน้อยลง
• ด้านมิติสัมพันธ์ การคาดคะเนระยะ ประมวลภาพ : หลงทิศ หลงทาง หาทางกลับบ้านไม่ถูก ไม่ทราบว่าขณะนี้อยู่ที่ไหน
• ด้านสมาธิและการจดจ่อ : วอกแวกง่าย ไม่จดจ่อกับคู่สนทนา
• ด้านความสามารถในการรับรู้เกี่ยวกับสังคมรอบตัว : ไม่ทราบอารมณ์ของคู่สนทนา
ความเชื่อมโยงระหว่าง
การสูญเสียการได้ยิน และภาวะสมองเสื่อม
การสูญเสียการได้ยินบางครั้งอาจถูกวินิจฉัยผิดว่าเป็นโรคสมองเสื่อม ผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมอาจมีปัญหาในการสื่อสารกับผู้อื่น รวมถึงการหาคำพูดสำหรับสิ่งที่ต้องการพูด พวกเขาอาจมีปัญหาในการประมวลผลสิ่งที่ได้ยิน โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากมีสิ่งรบกวน และงานวิจัยได้บ่งชี้ว่า บางกรณีมีความยากลำบากในการประมวลผลข้อมูลอาจเป็นสัญญาณแรกๆ ของความบกพร่องทางปัญญาที่พัฒนาไปสู่ภาวะสมองเสื่อม
ผลการศึกษาในสหรัฐอเมริกาพบว่า การจัดการกับปัญหาการสูญเสียการได้ยินอย่างเหมาะสมอาจช่วยลดหรือชะลอผลกระทบของโรคสมองเสื่อมได้ และพบว่าผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป มากกว่า 40% มีปัญหาการได้ยิน ดังนั้นการทดสอบการได้ยินอย่างสม่ำเสมอจะช่วยเฝ้าระวังภาวะสมองเสื่อมในอนาคตได้
ทดสอบการได้ยิน
เฝ้าระวังภาวะสมองเสื่อม ในผู้สูงอายุ
การทดสอบการได้ยิน นอกจากวัดระดับการสูญเสียการได้ยินแล้ว ยังเป็นอีกหนึ่งวิธีในการช่วยประเมินความเสี่ยงภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ โดยขั้นตอนการทดสอบจะช่วยวัดสมรรถภาพการทำงานของสมองและสมรรถภาพการได้ยิน เช่น
• การทำตามคำสั่ง
• การพูดตามคำบอก
• การมีสมาธิจดจ่อ ขณะทำการทดสอบ
เมื่อวินิจฉัยภาวะสูญเสียการได้ยินได้แล้ว การใช้เครื่องช่วยฟังเป็นวิธีการจัดการการได้ยินที่ช่วยเพิ่มความสามารถในการใช้ชีวิตประจำวัน และสื่อสารกับครอบครัว เพื่อน บุคคลใกล้ชิดได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ซึ่งส่งผลดีต่อคุณภาพชีวิตโดยรวม นอกจากนี้ยังช่วยลดความเสี่ยงของภาวะซึมเศร้าและการโดดเดี่ยวทางสังคม รวมถึงชะลอการเสื่อมถอยของความสามารถในการรับรู้ได้อีกด้วย
รู้เท่าทัน
ป้องกันและลดความเสี่ยงภาวะสมองเสื่อม ในผู้สูงอายุ
เครื่องช่วยฟัง
ปกป้องสุขภาพสมอง ปรับปรุงคุณภาพชีวิต
สูญเสียการได้ยิน สิ่งสำคัญคือการดำเนินการอย่างรวดเร็ว การจัดการกับปัญหาการได้ยินตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยชะลอการเสื่อมถอยของความสามารถในการรับรู้ ส่งผลดีต่อสมองของคุณ ลดความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร
แม้ว่าการสูญเสียการได้ยินจะไม่ใช่ภาวะที่ร้ายแรงถึงชีวิต แต่ส่งผลกระทบทางอ้อมต่อสุขภาพโดยรวมของผู้สูงอายุ ผู้สูงอายุที่มีการสูญเสียการได้ยินมีแนวโน้มที่จะเป็นโรคซึมเศร้ามากกว่าคนในวัยเดียวกันที่ไม่มีภาวะสูญเสียการได้ยิน การใช้เครื่องช่วยฟัง สามารถช่วยปรับปรุงคุณภาพชีวิตในหลายด้าน ดังนี้
• ด้านสังคม : ช่วยให้สื่อสารกับผู้อื่นได้ดีขึ้น ลดความรู้สึกโดดเดี่ยว
• ด้านอารมณ์ : ลดความเครียด และความวิตกกังวลที่เกิดจากการไม่ได้ยิน
• ด้านจิตใจ : เพิ่มความมั่นใจในการเข้าสังคม และทำกิจกรรมต่างๆ
วิธีป้องกัน และลดความเสี่ยง
ภาวะสมองเสื่อม ในผู้สูงอายุ
การป้องกันภาวะสมองเสื่อม ในผู้สูงอายุ ด้วยวิธีการฝึกเพิ่มความสามารถการทํางานของสมองด้านต่างๆ เช่น ความจํา สมาธิ หรือการแก้ไขปัญหา เพื่อหลีกเลี่ยงกล้ามเนื้อสมองฝ่อและเสื่อมถอยจากการไม่ได้ใช้งาน ด้วยการทำกิจกรรมฝึกสมองบ่อยๆ เช่น
• การเล่นเกมฝึกสมอง เช่น การเล่นไพ่จับคู่เพื่อฝึกความจํา เกมส์ซูโดกุ หมากฮอส หมากรุก เพื่อฝึกการแก้ไขปัญหาและการใช้ความคิด การวางแผน ฝึกสมาธิและการจดจ่อ เกมเขาวงกตและหาทางออกเพื่อฝึกการแก้ปัญหา และมิติสัมพันธ์
• เข้าร่วมกิจกรรมทางสังคมที่มีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น เช่น อาสาสมัคร ชมรมต่างๆ
• ไม่ควรอยู่กับบ้านเฉยๆ ควรทำกิจกรรมหรืองานอดิเรกที่ชอบ เช่น ปลูกต้นไม้ ทำสวน ทำอาหาร
• เรียนรู้สิ่งใหม่ๆ เช่น ภาษาที่สาม การทำอาหาร การเรียนศิลปะ
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เช่น แอโรบิค โยคะ ฤาษีดัดตน เดินออกกำลังในสวนสาธารณะ
การได้ยิน เป็นส่วนสำคัญของสุขภาพสมอง สูญเสียการได้ยินระดับเล็กน้อยเพิ่มความเสี่ยงภาวะสมองเสื่อมเป็นสองเท่า ระดับปานกลางจะเพิ่มความเสี่ยงเป็นสามเท่า และระดับรุนแรงจะเพิ่มความเสี่ยงเป็นห้าเท่า
การตรวจสุขภาพการได้ยินเป็นประจำ และใช้เครื่องช่วยฟังเมื่อจำเป็น สามารถช่วยลดความเสี่ยงภาวะสมองเสื่อม รวมถึงช่วยปรับปรุงคุณภาพชีวิตโดยรวมให้กับผู้สูงอายุที่คุณรัก
ดูแลสุขภาพการได้ยินของผู้สูงอายุวันนี้
เพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงในอนาคต
อย่าปล่อยให้การสูญเสียการได้ยินเป็นอุปสรรคในการใช้ชีวิตของผู้สูงอายุที่คุณรัก การใช้เครื่องช่วยฟังได้รับการพิสูจน์แล้วว่าสามารถลดความเสี่ยงภาวะสมองเสื่อม และปรับปรุงคุณภาพชีวิตให้ดีขี้นได้
ผู้เชี่ยวชาญเครื่องช่วยฟัง พร้อมสนับสนุนการได้ยิน